Czarna skrzynka w autach obowiązkowa od lipca 2024 roku
Od 7 lipca 2024 nowe samochody w UE muszą mieć czarne skrzynki (EDR), rejestrujące dane przed i po wypadku. Pomogą one w analizie zdarzeń i poprawie bezpieczeństwa. Sprawdź szczegóły!
7 lipca wprowadzono przepisy nakazujące instalację czarnych skrzynek w nowych samochodach. Czarna skrzynka, czyli rejestrator danych zdarzeń (EDR), znana z lotnictwa, gromadzi istotne informacje pomagające ustalić przyczyny katastrof i eliminować usterki. Podobny cel przyświecał Parlamentowi Europejskiemu i Radzie UE, ustanawiającym ten obowiązek w autach.
Jakie informacje przechowuje czarna skrzynka?
Obowiązek instalacji czarnej skrzynki obejmuje każdy nowy samochód osobowy i dostawczy o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, sprzedawany w krajach Unii Europejskiej. Rejestratory mają zapisywać dane z 5 sekund przed i po zdarzeniu drogowym. Rejestrator uruchomi się i zapisze dane na dysku jedynie wtedy, gdy aktywują się poduszki powietrzne lub system wykryje wysokie przeciążenie.
Warto nadmienić, że tego typu systemy były już montowane w samochodach, jednak nowa ustawa wprowadza ustandaryzowane zasady zapisu i przechowywania danych. Ponadto producenci samochodów są zobligowani do zapewnienia ochrony przed manipulacją w systemach, a także do udostępniania informacji w formacie nadającym się do odczytu maszynowego.
Rejestrator nie będzie nagrywał wizerunku kierowcy ani dźwięku z kabiny. Informacje, które zbierają rejestratory zdarzeń (EDR), to m.in.:
- prędkość pojazdu w zakresie od 0 do 250 km/h,
- prędkość obrotowa silnika,
- procentowy wskaźnik wciśnięcia hamulca,
- kąt skrętu kierownicy,
- ruchy kierownicą,
- włączenie świateł,
- obecność współpasażerów,
- przyspieszenia wzdłużne i poprzeczne w czasie kolizji,
- kąt przechyłu pojazdu,
- stan pasów bezpieczeństwa,
- stan napinaczy pasów,
- aktywację poduszek powietrznych,
- stan kontrolki systemu pomiaru ciśnienia powietrza w oponach (TPMS),
- działanie tempomatu,
- stan aktywnych systemów wspomagania kierowcy.
Kto może odczytywać dane z EDR?
Czarne skrzynki służą głównie do ustalania przyczyn zdarzeń drogowych, szczególnie w sytuacjach, gdy brakuje wiarygodnych świadków. Dane z EDR są nieocenione dla ubezpieczycieli przy analizie wypadków i ustalaniu odpowiedzialności. Służą również jako dowody w postępowaniach sądowych, pomagając w rekonstrukcji zdarzeń. Warto nadmienić, że rejestratory pozwalają na wyciągnięcie danych, nawet gdy samochód został całkowicie zniszczony.
Ponadto producenci samochodów wykorzystują dane ze skrzynek do oceny działania pojazdów i opracowywania nowych systemów bezpieczeństwa, co ma na celu zwiększenie ochrony pasażerów i minimalizację ryzyka wypadków.
Dostęp do danych z czarnych skrzynek mają więc przede wszystkim organy ścigania, agencje rządowe odpowiedzialne za analizę wypadków drogowych, a także ubezpieczyciele i sądy w kontekście rozpatrywania roszczeń. Aby odczytać dane, należy podłączyć specjalistyczny sprzęt diagnostyczny do złącza w samochodzie. Dane z rejestratora można usunąć, ale tego typu manipulacje zawsze pozostawią ślad, a informacje zazwyczaj można odzyskać.